project.skip_navigation Spring naar inhoud

(088) 355 01 00

Lood in kraanwater

Het kraanwater in Nederland is van hoge kwaliteit, veilig om te drinken en de gezondste keuze. Maar soms kan te veel lood in kraanwater voorkomen. Als er in huis loden leidingen of nieuwe kranen en/of leidingen zijn, kan er lood in het kraanwater komen.


De afgelopen jaren is duidelijk geworden, dat lood schadelijker is dan eerder gedacht. Dit kan leiden tot een lager IQ bij ongeboren kinderen, flesgevoede zuigelingen en kinderen tot en met 7 jaar. Volwassenen die veel kraanwater drinken, lopen risico op nierschade of een licht verhoogde bloeddruk.


Lood is een metaal dat vroeger veel gebruikt werd in bijvoorbeeld waterleidingen, accu’s, verf en benzine.


Lood wordt in Nederland niet meer gebruikt voor nieuwe waterleidingen. Bestaande leidingen worden zoveel mogelijk verwijderd en vervangen door koper of kunststof. Uit nieuwe leidingen en kranen kan wel tijdelijk lood vrijkomen.


Wat zijn de gezondheidsrisico’s van lood in drinkwater?

Lood in kraanwater kan bij ongeboren kinderen (via de moeder), flesgevoede baby’s en kinderen tot en met 7 jaar effect hebben op de ontwikkeling van de hersenen en leiden tot een lagere intelligentie (tot 5 punten IQ verlies).


Er is weinig onderzoek gedaan naar de loodblootstelling van oudere kinderen (vanaf 8 jaar). Mogelijk is er ook bij deze groep sprake van invloed op het IQ. GGD’en schatten in dat er een klein effect op het IQ kan zijn voor oudere kinderen die veel kraanwater uit loden leidingen drinken.


Bij volwassenen die veel kraanwater drinken (vanaf 2 liter) kan een hoge loodconcentratie leiden tot een verhoogde kans op een chronische nierziekte en een licht verhoogde bloeddruk.



Heeft uw woning loden waterleidingen?

In huizen, die voor 1960 zijn gebouwd, kunnen nog loden waterleidingen aanwezig zijn. Deze leidingen klinken doffer dan koperen of ijzeren leidingen. Verder zijn ze onregelmatig van vorm en hebben een grijze kleur.

Na 1960 werd lood niet meer gebruikt voor waterleidingen. De leidingen buitenshuis zijn vrijwel allemaal vervangen door uw drinkwaterbedrijf.

Met onderstaand stroomschema kunt u controleren of u nog loden binnenleidingen hebt.

Stroomschema Lood

Bekijk ook het filmpje van Dunea. Dit kan u helpen loden leidingen te herkennen.

Wat kunt u zelf doen als u loden leidingen hebt?

  • Als uw woning loden leidingen heeft, is het advies deze te laten vervangen. Als u zelf eigenaar bent, kunt u dat zelf laten doen. Als u een huurwoning heeft, kunt u de huiseigenaar vragen dit te doen. Uw huiseigenaar is dit niet wettelijk verplicht, maar aangezien lood slecht is voor de gezondheid van kinderen pleiten we er als GGD voor om leidingen spoedig te vervangen. Dit is ook het advies van de Gezondheidsraad. De Huurcommissie ziet een loodgehalte boven de norm van 10 microgram per liter als gebrek aan de woning. Wanneer een verhuurder hier niets aan doet kan een huurverlaging worden afgedwongen worden in afwachting van vervanging.
  • Loden drinkwaterleidingen moeten speciaal worden afgevoerd. Geef ze daarom af bij de gemeentelijke afgifteplaats voor chemisch afval (milieudepot).
  • Let op! Lood verdwijnt niet uit het water door het te koken of te filteren.

Adviezen bij loden leidingen

Het belangrijkste advies is om loden leidingen te vervangen. Zo lang dat niet gebeurd is, gelden de volgende adviezen:

  • Zwangere vrouwen, zuigelingen en kinderen tot en met 7 jaar wordt geadviseerd in plaats van kraanwater flessenwater uit de winkel te gebruiken. Dit geldt ook voor het aanmaken van bijvoorbeeld flesvoeding, limonade, thee, soep en het bereiden van voedsel dat veel water opneemt, zoals rijst en pasta.
  • Kinderen vanaf 8 jaar en volwassenen kunnen kraanwater gebruiken, zo lang het niet heel veel is (maximaal 1 liter voor kinderen en 2 liter voor volwassenen). Daarbij moet het water na lange stilstand (ongeveer 8 uur) wel eerst 2 minuten worden doorgespoeld.

Adviezen bij nieuwe kranen en/of leidingen

Uit nieuwe kranen en leidingen komen de eerste 3 maanden lood, nikkel en koper vrij.


  • Laat een nieuwe kraan bij elk gebruik voor consumptie eerst 10 seconden doorlopen.
  • Spoel nieuwe waterleidingen eerst 2 minuten door als de leiding lang (ongeveer 8 uur) niet is gebruikt.
  • Nieuwe kranen en nieuwe leidingen geven na 3 maanden geen lood meer af. Daarna kan het kraanwater zonder doorspoelen door iedereen gebruikt worden.

Informatie op www.kraandoorspoelen.nu.

Meer informatie

Voor bewoners

Voor organisaties & professionals