Iemand maakt gebruik van geld, goederen of andere bezittingen van iemand anders, terwijl de eigenaar dat niet wil en/of er geen toestemming voor heeft gegeven. Dat is in het kort financieel misbruik.
Van klein tot groot
De achtergrond van het misbruik is niet altijd hetzelfde. Soms realiseert de dader zich niet eens dat hij financieel misbruik pleegt. Soms is het zo erg dat het een strafbaar feit is.
Financieel misbruik begint meestal klein, maar kan ernstige vormen aannemen. Zo zijn diefstal van geld of sieraden, pinpasfraude, misbruik van machtigingen en gedwongen testamentwijziging allemaal voorbeelden van financieel misbruik.
Wie zijn de plegers?
Plegers kunnen familieleden zijn, zoals (ex) partners en (klein) kinderen, maar ook huisvrienden. Daarnaast kunnen het personen zijn van wie het slachtoffer afhankelijk is, zoals professionele hulpverleners of een vrijwilliger.
Signalen van financieel misbruik
Denkt u dat er sprake is van financieel misbruik? Let dan op de volgende signalen:
- onverklaarbare geldopnames of kosten
- betaalachterstand: huur/hypotheek, energie, overige rekeningen
- geldgebrek
- ontbreken/verdwijnen van waardevolle spullen
- brieven van incassobureaus
Bekijk voor een volledig overzicht van signalen bij zowel slachtoffer als pleger de Signalenkaart.
Risicofactoren financieel misbruik
Belangrijkste risicofactoren zijn:
- de mate van (zorg)afhankelijkheid;
- de loyaliteitsrelatie tussen pleger en slachtoffer;
- de omstandigheden waarin de pleger verkeert, zoals schulden, psychische problemen, verslaving;
- te goed van vertrouwen zijn. Dit gebeurt vooral als hun gezondheid minder wordt en ouderen hun eigen financiële zaken nog niet goed hebben geregeld.
Vermoedt u financieel misbruik? Zoek hulp!
- *Veilig Thuis biedt deskundige hulp, advies en ondersteuning, ook als het om iemand anders gaat.
- *U kunt Veilig Thuis is 24 uur per dag, 7 dagen in de week bereiken via 0800 - 2000. Dit kan anoniem.
- *Direct gevaar? Bel dan 112!
Hoe financieel misbruik voorkomen?
Het is belangrijk dat iedereen zich goed voorbereidt op zijn of haar financiële toekomst om de kans op misbruik te verkleinen. Laat u dus goed informeren.
- Er is een checklist die ouderen zelf kunnen invullen. Dit helpt hen bij het besluit of zij verdere financiële zaken willen of moeten vastleggen. Dat helpt het risico op financieel misbruik te verkleinen. Eventueel doen ze dit in overleg met hun naasten, de bank of een notaris.
- De Informatiebox Financieel Veilig Ouder Worden is bedoeld voor ouderen die zich op financieel gebied willen voorbereiden op de toekomst. Het voorlichtingsmateriaal helpt ouderen op weg. De box is gemaakt door het Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport in samenwerking met de Brede Alliantie Veilig Financieel Ouder Worden.